HIỆU QUẢ LỚN TỪ MỘT DỰ ÁN NHỎ
Ninh Thuận có khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo và chỉ có hai mùa, mùa khô kéo dài từ tháng 12 đến tháng 8, thời gian này vẫn có mưa, nhưng lượng mưa trung bình chỉ chiếm 15 - 20% lượng mưa cả năm. Trong khi đó, lượng bốc hơi chiếm 80 - 85% tổng lượng bốc hơi cả năm. Khí hậu Ninh Thuận khô hạn với nắng nóng vào loại cao nhất so với cả nước, nhiệt độ trung bình 270C. Bức xạ mặt trời cao đã làm cho đất khô hạn và thiếu nước.
Cũng như các tỉnh Nam Trung Bộ khác, Ninh Thuận cũng là nơi có đất đai khô cằn, khả năng giữ nước kém, nguồn nước tưới khá hạn chế. Theo thống kê, chỉ vào khoảng 64% đất trồng trọt ở các vùng đồng bằng và 11% ở vùng ven biển được tưới nước do vậy nông dân phải sử dụng nước ngầm để tưới với phương pháp phổ biến là tưới tràn dẫn đến chi phí sản xuất tăng cao hiệu quả sản xuất thấp và đây chính là nguyên nhân làm chậm thu hồi các khoản đầu tư, làm giảm thu nhập cho nông dân ở các vùng này. Phương pháp tưới tràn lạm dụng nguồn nước ngầm tạo điều kiện cho quá trình xâm nhập mặn vào hệ thống nước ngầm khiến cho tình trạng thiếu nước trở nên nghiêm trọng hơn, đặc biệt là ở các vùng ven biển.
Nhằm tháo gỡ khó khăn cho người nông dân, Dự án “Xây dựng mô hình tưới nước tiết kiệm cho dân nghèo Nam Trung Bộ tại Ninh Thuận” do iDE Việt Nam tài trợ, được triển khai thực hiện từ tháng 7 năm 2011 đến tháng 12 năm 2013 với tổng kinh phí 1,6 tỷ đồng. Sau gần 3 năm triển khai dự án đã đem những lợi ích thiết thực cho người nông dân và cả những lợi ích về xã hội, môi trường.
Đ/c Nguyễn Văn Ngọt , Ủy viên BCH Trung ương HNDVN, Tỉnh ủy viên, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Ninh Thuận tặng bằng khen cho tập thể, cá nhân thực hiện tốt dự án tưới nước tiết kiệm.
Dự án đã cung cấp thông tin về công nghệ tưới tiết kiệm cho trên 7 ngàn khách hàng trực tiếp và hàng chục ngàn khách hàng thông qua hệ thống truyền thanh, 4.000 tờ rơi, 10 chuyên mục, phóng sự trên đài truyền hình Ninh Thuận. Tổng cộng đã có trên 1.300 hộ dân đầu tư lắp đặt và sử dụng hệ tưới tiết kiệm cho diện tích khoảng 300 ha, trên rất nhiều loại đối tượng cây trồng là rau màu, cây ăn quả, trồng cỏ cho chăn nuôi.
Thông qua hoạt động đánh giá tác động của dự án, có thể khẳng định sử dụng công nghệ tưới tiết kiệm đã góp phần làm tăng thu nhập đáng kể cho người nông dân với mức tăng trung bình là 14.697.583 đồng/năm với diện tích áp dụng trung bình là 8,2 sào; xấp xỉ 67% hộ dân đạt mục tiêu dự án đề ra là tăng thêm thu nhập 4.200.000 đồng/năm tương ứng mục tiêu dự án đề ra là tăng thu nhập 200 USD/năm.
Việc ứng dụng công nghệ tưới nước tiết kiệm đem lại cho người dân 3 lợi ích cơ bản. Lợi ích thứ nhất là tiết kiệm nước tưới, giúp người dân chủ động được lượng nước tưới nhất là trong mùa khô. Việc tiết kiệm nước còn giúp họ có thể sử dụng có hiệu quả đất đai hoang hóa do thiếu nước. Lợi ích thứ hai là tiết kiệm công và chi phí thuê công lao động đến 30% cho toàn bộ các công đoạn trong sản xuất trồng trọt, công tiết kiệm giúp người dân giảm chi phí sản xuất, mở rộng thêm diện tích canh tác hoặc làm thêm công việc khác. Lợi ích thứ ba là tiết kiệm nhiên liệu chạy máy nổ để bơm tưới, so với phương pháp tưới tràn thì sử dụng công nghệ tưới tiết kiệm có thể giảm thời gian chạy máy, tiết kiệm được khoảng 20%-30% lượng dầu chạy máy.
Ứng dụng công nghệ tưới nước tiết kiệm mặc dù chưa đạt mục tiêu số hộ lắp đặt, sử dụng nhưng vượt xa về mục tiêu diện tích lắp đặt, sử dụng nó chứng tỏ rằng người dân đã thưa nhận những lợi ích thực sự mà dự án mang lại. Việc sử dụng công nghệ nước tiết kiệm là hoàn toàn phù hợp và cần thiết với điều kiện khô hạn, thiếu nước tưới như ở tỉnh ta, giúp người dân sử dụng nguồn nước, đất đai cho canh tác đạt hiệu quả cao hơn, cải thiện được một phần những công việc nặng nhọc và tốn kém chi phí cho nông dân. Ngoài các lợi ích trực tiếp, dự án cũng đã có những tác động tích cực đối với môi trường, hạn chế cát bay, cải thiện môi trường sinh thái, mở ra khả năng tiềm tàng cho việc sử dụng đất ở tỉnh ta đặc biệt có ý nghĩa đối với những vùng đất cát ven biển thiếu nước sản xuất có nguy cơ bị sa mạc hóa và ảnh hưởng do biến đổi khí hậu./.